|
|
 |
منوی اصلی |
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
درباره خودم |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
لوگوی وبلاگ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
خبرنامه |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
طراح قالب |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
آرشیو |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
لینک دوستان |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
لوگوی دوستان |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
زندگی ماهی در خشکی درنده ترین ماهیهای دریائی
ماهی آبی Bluefish آبهای گرم اقیانوس اطلس را چرخ گوشت زنده مینامند. در سواحل دور اقیانوس اطلس ودر مجاورت ایالات متحده آمریکا بیش از یک میلیارد از این ماهی زندگی میکند. هر یک از این ماهیها روزانه 10 عدد ماهی میخوردند که در مجموع این ماهیها روزانه رویهم 10 میلیارد از انواع ماهیهای دیگر را میخورند. هر ماهی بیش از آنچه که میخورد ماهیهای دیگر را میکشد. گاهی گله های آنها ممکن است به گله های ماهی هرینگ (شگ ماهیها) حمله کرده واز آنها فقط تکه های کوچکی برجای بگذارند.ماهیهای بزرگتر که نمیتوانند بوسیله ماهی آبی بلعیده شوند به دو تکه تقسیم شده واکثراً یک تکه آنها در آب شناور میگردد.
در هر سال این ماهیها احتمالاً دو هزار میلیارد از ماهیهای دیگر را از بین میبرند. وزن آنها معمولاً بین 1 تا 2 کیلوگرم بوده ولی گاهی تا 14 کیلوگرم ممکن است برسد. طول اکثر آنها حدود 60 سانتیمتر است.
عمیق ترین قسمت دریا که در آنجا بوسیله تورماهی صید شده است
درسال 1951 در جنوب جاوه ودر گودال دریائی سوندا ماهی از عمق 7129 متری صید وبساحل آورده شد.
عمیق ترین نقطه ایکه ماهیان زندگی میکنند
در گودال دریائی پورتوریکو واقع در دریای کارائیب ، ماهیهائی شناخته شده اند که در عمق 7965 متری زندگی میکنند.
پوست کلفت ترین ماهیها
نهنگ کوسه بزرگ ممکن است دارای پوستی به ضخامت 10 سانتیمتر یا بیشتر باشد.
بزرگترین ماهی که با قلاب گرفته شده
بزرگترین ماهی که تاکنون با قلاب صید شده است یک کوسه ماهی سفید به وزن 1208 کیلوگرم بوده است.
درنده ترین ماهیهای آب شیرین
ماهی پیرانای آمریکای جنوبی دارای دندانهای قیچی مانند است واکثراً گله های آنها میتوانند در مدت دقیقه از یک گاو بزرگ فقط یک اسکلت برجای گذارند.
سنگین ترین ماهی شناخته شده
بزرگترین ماهی که تاکنون صید شده است یک نهنگ کوسه بوزن 40823 کیلوگرم وطول 18 متر بوده است.
دهان گنده ترین :
ماهی سوف اعماق بعنوان بزرگترین قورت دهنده شناخته شده است. آرواره های بزرگ ، این ماهی را قادر میسازد که طعمه ای تا 2 برابر اندازه خود را ببلعد . دندان های تیز وبطرف داخل برگشته این ماهی اجازه فرار به هیچ طعمه ای را که به سختی ، آن هم در آن تاریکی مطلق به دست آورده است نمیدهد. معده آن هم بگونه ای است که براحتی میتواند یک شام مفصل و بزرگ را در خود جای دهد.
بزرگترین میگوی جهان:
بزرگترین میگوی جهان ، احتمالاً گونه میگوی غول آسای Macrobrachium carcinus است که در رودخانه کلرادو در تگزاس آمریکا زندگی می کند وطول آن تا 65 سانتیمتر ووزن آن تا 1350 گرم گزارش شده است.
تعداد تخم در ماهیهای تخمگذار
ماهی آزاد 9 کیلوگرمی تا 14000 عدد تخم میگذارد. یعنی بازاء هر کیلوگرم وزن بدن حدود 1500 عدد یا بیشتر تخم تولید میکند. تعداد تخم در برخی دیگر از ماهیها بشرح زیر است :
ماهی هاداک 250000 عدد
ماهی په لیس 500000 عدد
ماهی سل 570000 عدد
کفشک ماهی 1000000 عدد
ماهی کپور معمولی تا 2500000 عدد
ماهی هالیبوت 2750000 عدد
ماهی کاد 6650000عدد
ماهی توربوت9000000 عدد
گورامی:
ماهی گورامی بوسنده بومی آسیای جنوب شرقی است که از ماهیهای معروف آکواریومی بحساب می آید. وقتیکه ماهیها دهانها را به هم نزدیک می کنند بنظر می رسد که همدیگر را می بوسند در صورتیکه این کار نوعی دعوا بحساب می آید.
جنگجوی سیامی :
ماهی جنگجوی سیامی برای حفاظت قلمرو خود با یکدیگر جنگ میکنند. در تایلند این ماهیها را هم برای نگهداری در آکواریم وهم برای مسابقات جنگ ماهی پرورش میدهند. در بیشتر جاها بخصوص در تایلند مردم روی ماهیهای جنگنده شرط بندی میکنند. این ماهیها بسیار زیبا هستند ولی بهتر است آنها را بطور مجزا نگهداری کرد.
شمشیر تیز
یک شمشیر ماهی شناخته شده است که شمشیر آن از داخل یک ورقه مسی و102میلیمتر تخته و30 سانتیمتر چوب بلوط و3/6 سانتیمتر بلوط سخت عبور کرده است. یعنی در واقع شمشیر آن از حدود 47 سانتیمتر چوب وفلز عبور کرده است.
بزرگترین ماهی دریائی
بزرگترین ماهی دریائی کوسه نهنگ است که طول آن تا 15 متر یا بیشتر میرسد. کوسه ماهی سفید بزرگ ممکن است تا 12 متر یا بیشتر برسد.
بزرگترین کوسه آدمخوار
بزرگترین کوسه آدمخوار، کوسه ماهی سفید بزرگ است که طول آن ممکن است تا 12 متر برسد.
بزرگترین ماهی رودخانه ای
ماهی آراپای ما Arapaima که در مناطق استوائی آمریکای جنوبی یافت میشود تا 2 متروبوزن 111کیلوگرم میرسد. گفته میشود که این ماهی تا 5/4 متر میرسد. ولی این بیشتر به افسانه شبیه است.
کوچکترین ماهی
کوچکترین ماهی دنیا نوعی گاو ماهی بنام لوزون Luzon است که در فیلیپین زندگی میکند وطول آن تا 12 میلی متر میرسد.
پرعمرترین ماهیها
فیل ماهی یا بلوگای دریای خزر تا 120 سال عمر میکند ووزن آن از یک تن تجاوز میکند. ماهی آبنوس تا 5 سال، ماهی کاد تا 20 سال یا بیشتر ونوعی کفشک ماهی بنام په لیس Plaice شصت سال یا بیشتر عمر میکند.
کم عمرترین ماهیها
در رودخانه های آفریقا وآمریکای جنوبی 26 نوع ماهی زندگی میکنند که عمر آنها به یکسال نمیرسد. این ماهیها در پایان فصل بارندگی وهنگام خشک شدن رودخانه ها میمیرند. قبل از مردن تخمهائی میگذارند که تحمل خشکی را دارند. این تخمها ، هنگام شروع بارندگی به نوزاد تبدیل میگردند. بنابراین سن این ماهیها حتی از یکسال هم کمتر است.
سریعترین ماهیها
ماهی ملوان که قدرت شنای آن حدود 110 کیلومتر در ساعت است سریعترین ماهیهای شناخته شده میباشد.
حداکثر ارتفاع پرش ماهی از آب
مارماهی تارپون میتواند تا ارتفاع 5 متر ودر قوسی بطول 9 متر از آب بیرون بجهد.
بارش ِماهی
بارش ماهیها در مناطق مختلف دنیا دیده شده است. در تشریح آن میتوان گفت که این ماهیها از دریا بوسیله گردباد به هوا برده شده ومانند ابری در مناطق دیگر به زمین میریزند.
در سال 1860 در بندر اسن Essen آلمان یک ماهی کپور 38 سانتیمتری در چنین وضعی پیدا شد. در شهر جلاپور هندوستان ماهی دیگری بوزن 7/2 کیلوگرم از آسمان به زمین افتاد.
خواب طولانی
در کویرهای استرالیا نوعی قورباغه زندگی می کند که می تواند در طول سال 11 ماه زیرخاک بخوابد ، این قورباغه در فصل کوتاه بارندگی که طول آن از یک ماه تجاوز نمی کند ، از زیر خاک بیرون می آید. بدن خود را از آب پر کرده وبه تغذیه فعال می پردازد . پس از آن تخمگذاری کرده وبزودی خود را برای 11 ماه خواب دیگر آماده می سازد.
حدود 400 میلیون سال قبل برخی از ماهیها از طریق ایجاد اعضاء شش مانندی در خود توانستند از هوای دنیای خارج از آب استفاده نمایند. همین امر در نهایت سبب ایجاد مهره داران زمینی گردید. در خلال دوره دونین بسیاری از منابع آبهای شیرین خشک شدند ویا بصورت مرداب درآمدند. در طول این تغییرات تنها ماهیهائی توانستند زنده بمانند که قادر به استفاده موقت از اکسیژن هوا وجستجوی منابع دیگر آب شیرین بودند. ماهیان دو ریه ای امروزی در واقع بازماندگان همین ماهیها می باشند.
برخی از ماهیها میتوانند برای مدتی محیط آبی خود را ترک کنند. جالب اینکه برخی هم مانند ماهی آناباس Anabas میتواند با باله های تغییر فرم یافته خود، از درختها بالا رود ومدتی را در آنجا مانده واز اکسیژن هوا استفاده نماید.
نوعی گاو ماهی بنام Mudskipper که در ایران به آن بوشلمبو گفته میشود پس از خروج از آب ، سر خود را بالا گرفته وبا چشمان نسبتاً بزرگ قورباغه مانند خود به اطراف خیره میشود. جالب اینکه در همین حالت به شکار حشرات وپشه ها هم می پردازد، وبه مجردی که احساس خطر کرد به جای اول خود برمیگردد. این ماهی وقتی در خشکی است با پوست دمش نفس می کشد. اگر این ماهی مدت زیادی در خشکی بماند ، سرپوش برانشی آن ممکن است در اثر خشک شدن به آبشش ها بچسبد.
دیده میشود که این ماهی مدتی پس از قرارگرفتن در خشکی هربار یکی از کره های بزرگ چشمش را بداخل فرو میبرد. اینکار برای فشار آوردن به مخزن آبی است که درون گوش داخلی ماهی قرار دارد. در هر فشار ماهی مقداری آب را به درون آبشش ها وزیر شکاف سرپوش برانشی هدایت می کند تا از خشک شدن آنها جلوگیری کند.
پرواز ماهی در آسمان :
دنیای ماهیها بسیار پرتنوع وپرجنبش است. حتی ماهیهائی وجود دارند که براحتی وبا زیبائی خیره کننده برروی آب پرواز میکنند. برخی از ماهیهای پرنده میتوانند از یک سوی کشتی بطرف دیگر آن پرواز کنند، وبرخی هم در حین پرواز روی عرشه کشتی می افتند. طول ماهی پرنده معمولی 18 تا 25 سانتیمتر است. این ماهی عمدتاً در آبهای مناطق گرم واستوائی یافت میشود.وقتی ماهی پرنده بدلیلی تحریک شود سرخود را کمی بطرف بالا برده وبشدت دمش را با لرزشهای شدید بحرکت درمی آورد تا وقتی که بدنش کاملاً از آب خارج شود. پس از خروج از آب ، ماهی باله های سینه ای خود را که بسیار وسیع وپهن وبال مانند است می گستراند در فاصله 2 تا 3 متری سطح آب بپرواز در می آید. در یک فاصله زمانی بسیار کوتاه ماهی میتواند تا 50 متر با همان سرعت اولیه پرواز کند واگر همزمان ، باله دمی خود را حرکت دهد میتواند تا حدود 200 متر را در هوا بپیماید. آنچه مسلم است ماهی پرنده هنگام شکافتن هوا با باله های خود مانند پرندگان بال نمی زند ، بلکه آنها را بطور ثابت وبصورت باز نگه میدارد.
شناسنامه گویای ماهیان :
خیلی ها فکر می کنند که فلس تنها مسئولیت حفاظت وپوشش سطح بدن ماهیها را به عهده دارد. بعضی هم می دانند که از روی فلس بیشتر ماهیها ، می توان به سن آنها پی برد.آنچه مسلم است اهمیت فلس به مراتب بیشتر است ویک فلس معمولی در واقع شناسنامه گویایی است که می تواند اطلاعات لازم در زمینه های زیر را در اختیار بررسی کننده قرار دهد:
1ـ نوع وتا حدی گونه ماهی
2ـ سن ماهی
3ـ تعداد دفعات تخم ریزی (بیشتر در ماهیهای مهاجر)
4ـ سن ماهی در هر بار تخمریزی
5ـ طول ماهی در آخر هر سال از عمر گذشته آن
6ـ وزن ماهی در آخر هر سال از عمر گذشته آن
7ـ تعداد دفعات وسالهایی که ماهی مریض شده است.
بدیهی است این ویژگیها در مورد تمامی ماهیها ونیز در همه مناطق صدق نمی نمایند.
برای مثال در مورد ماهیهای غیر مهاجر، و نیز ماهیهای استوائی ، همه این ویژگی ها قابل بررسی نیستند.
خاصیت تغییر رنگ :
گروهی از ماهیها می توانند هنگام لزوم و بمنظور محافظت خود در برابر دشمنان ، در زمان بسیار کوتاه رنگ وطرح بدن خود را بگونه ای خیره کننده تغییر دهند که دشمن را گیج ومنحرف سازند. این تغییرات در نوعی ماهی هامور، چاقو ماهی و فرشته ماهی دریایی وجود دارد.
کنفرانس دلفین ها :
دلفین ها نه تنها جانوران خوبی برای آموزش دادن هستند ، بلکه در دنیای خود آنها نیز اکثراً موارد و نکات بسیار جالبی دیده می شود. دلفین ها قبل از انجام کار دسته جمعی کنفرانس تشکیل می دهند. برای این منظور گروهی از آنها به اعماق آب رفته و روبروی هم قرار می گیرند. سپس هر کدام در کمال احترام نسبت به دیگران به نوبت شروع به حرف زدن می کند و
پس از مشورت با هم شروع به انجام آن کار می نمایند.
زبان ماهیها :
همه ماهیها زبان دارند وزبان آنها با اینکه سخت ومحکم است ولی برخلاف پستانداران فاقد اسکلت مخصوص زبان هستند که باعث تحرک همه جانبه آنها می گردد. بنابراین زبان ماهیها عملاً ثابت است وتنها می تواند با حرکت اسکلت زیر زبان تحرکی محدود در جا داشته باشد.
آواز نهنگ :
نهنگ ها می توانند صداهای گوناگونی را ایجاد کنند که نهنگهای دیگر توان شنیدن آنها را از فواصل دور داشته باشند. نوع صدای نهنگ ها بستگی به صحبت کردن آن برای نر یا ماده ، در خطر بودن ، ویا صحبت کردن عادی در زمینه آب وهوا یا غذا دارد. بررسی های دقیق دانشمندان نشان داده که زبان نهنگ دارای علائم ، اصوات پیشوندی وغیره است که حاکی از ارتباطلات پیچیده آنها می باشد. نهنگ گوژپشت نر برای ماده خود آواز جالبی میخواند که بصورت صفحه ضبط شده و یکی از پرفروش ترین صفحات آوازی می باشد. درفصل جفت یابی ، نهنگ ها دور هم جمع شده ودریک جشن جالب ، بیش از یک روز کامل آواز میخوانند. یک آواز معمولی آنها حدود 10 تا 20 دقیقه طول میکشد. هر آواز معمولاً دارای 8 ریتم موسیقی مختلف است که پشت سرهم تکرار میشود. آواز نهنگ ها در طول حیاتشان تغییراتی پیدا میکند. هر گروه از آنها آواز مخصوص به خود را میخوانند. در ابتدای مراسم جشن و به یاد سال گذشته، آخرین آوازی را که با هم خوانده اند ، یکبار دیگر میخوانند. با پیشرفت فصل جفت یابی ، نهنگ ها روی صداها کار کرده وملودی جدید وویرایش یافته ای را اضافه مینمایند. نهنگ های باله دار صداهائی را تولید میکنند که ممکن است از صدها مایل شنیده شود. در اعماق مشخصی از آب ، صدا بطور طبیعی ومعمولی پخش نمیشود. اثرات فشار آب ، درجه حرارت وشوری باعث متراکم وکانالیزه شدن صدا میگردد. اگر نهنگی بتواند از انتهای یکی از کانالهای زیرآبی فریاد بزند ، صدای او قبل از اینکه آنقدر ضعیف شود که توسط نهنگ های دیگری شنیده نشود ، تمامی مسیر اقیانوس ها را خواهد پیمود!
ماهی های عجیب وقریب :
ـ طوطی ماهی رنگین کمان : طوطی ماهی رنگین کمان هنگام استراحت شبانه نوعی تار بنام لباس شب بدور خود می بندد.
ـ ماهی تیرانداز میتواند با پرتاب قطرات آب بسوی حشرات، آنها را بداخل آب انداخته وبخورد.
ـ باله های عقرب ماهی ، دارای شعاعهای باله بلند وجدا از یکدیگرست که بعضی از آنها سمی می باشند.
ـ ماهی دمنده مثل جوجه تیغی می تواند شکم خود را باد کرده وخارهای روی بدنش را بصورت گسترده نگهدارد تا دشمنان نتوانند آن را ببلعند.
ـ ماهی دیسکوس دارای بدن پهن است ولی بدن آن پهلو به پهلو پهن و فشرده می باشد
نوزادان این ماهی بطریق غیر عادی از مخاط روی بدن والدین تغذیه میکنند.
ماهی چهارچشم :
همانگونه که چشمان ما نمی توانند برای دیدن دنیای زیر آب مانند چشم ماهیها تعدیل گردند، ماهیها نیز فاقد این توان برای دیدن دنیای خارج از آب می باشند. جالب اینکه ماهی چهارچشم یا آناب لپس Anableps می تواند هم دنیای داخل آب وهم دنیای خارج ازآب را ببیند،عجیب تراینکه این ماهی میتواند همزمان این دودنیای متفاوت رانظاره نماید.
این ماهی معمولاً در سطح آب شنا میکند وبگونه ای خود را نگه میدارد که نصف کره هر چشم آن در آب ونصف دیگر درون هوا قرار گیرد . هر چشم در حقیقت از دو چشم که در یک عدسی ویک کره چشم شریک هستند درست میشود. در پشت عدسیها ، آن قسمت از هر چشم که از آب بیرون می ماند، دارای یک مردمک و یک شبکیه است ، همین امر در مورد قسمت پائینی هر چشم صدق می کند. ماهی چهار چشم با این ویژگی میتواند با قسمتهای بالایی چشمها مواظب ماهیخوارهای خارج از آب ، وبا قسمتهای پائینی چشمها مواظب عبور طعمه های احتمالی باشد.
ماهیان سریع :
بطور کلی سرعت شنای ماهی بستگی به طول آن دارد. هر چه طول ماهی بیشتر باشد ، سرعت شنای آن بیشتر است. یک ماهی آزاد بطول 40 سانتیمتر می تواند با سرعتی حدود 5/22 کیلومتر در ساعت شنا کند. یک باراکودای 80 سانتیمتری ، حداکثر میتواند با سرعت 45 کیلومتر در ساعت شنا نماید.
سریعترین آبزی در سطح جهان ماهی ملوان یاsailfish است که میتواند با سرعتی حدود 110 کیلومتر در ساعت شنا نماید. ناگفته نماند که شمشیر ماهی وماهی مارلین هم با سرعتهای زیادی در آب شنا میکنند. آنچه مهم وقابل توجه است ، این hست که هیچ ماهی نمی تواند زمان طولانی را با سرعت زیاد شنا کند ومعمولاً سرعت شنای ماهیها در شرایط معمولی بمراتب کمتر از حداکثر سرعت احتمالی آنهاست.
کمربند سینه ای لقمه ماهی:
باله های سینه ای نقش مهمی را در تحرک وجابجایی لقمه ماهیها به عهده دارند ، به همین دلیل رشد و نمو واسکلت بندی این باله ها جالب توجه است.در این ماهیها باله های سینه ای توسط کمربند سینه ای قوی و محکمی به ستون فقرات متصل می گردد.
می آید یا می رود (ماهیان بی سروته):
روی باله پشتی نوعی پروانه ماهی یک چشم کاذب وجود دارد که باعث گمراهی دشمنان می شود. هنگامیکه ماهی حرکت می کند دشمن براحتی نمی تواند تشخیص دهد که ماهی در حال آمدن است یا رفتن وهمین راهی برای فرار ماهی از خطر است.
گرمای مغز شمشیرماهی
دمای حفره مغزی شمشیرماهی 10 تا 14 درجه سانتیگراد گرمتر از دمای آب محیط زیست ماهی می باشد. اطراف مغز این ماهی ، یک بافت تخصص یافته وجود دارد که با عضلات یکی از چشمها عمل می کند وکار بصورت یک بخاری انجام می شود. تجزیه این بافت حاکی از آنستکه ایجاد حرارت از طریق یک سوخت وساز غیر طبیعی صورت
می گیرد.در اطراف این بافت یک جریان عکس تبادلات حرارتی ، خون مورد نیاز را تأمین می نماید.لایه ای از چربی دراطراف مغز کار عایق را انجام می دهد. این لایه از افت گرمای مغز جلوگیری می کند.
کوسه آب شیرین
بیشتر مردم فکر می کنند که کوسه ها فقط در دریاها زندگی می کنند. اما اینطور نیست ، برخی کوسه های دریائی می توانند گاهی به رودخانه ها وارد شوند. در آب شیرین گونه ای از کوسه به نام گوسه گاوی زندگی می کند، این کوسه در دریاچه های نیکاراگوئه ، جامور، گینه نو وبرخی از رودخانه های آمریکای شمالی وجنوبی ، آفریقا ، آسیا ، استرالیا وفلیپین زندگی می کند.
در رودخانه گنگ هند گونه ای بنامcharcharhinus gangeticus زندگی می کند که ظاهراً منحصر به آب شیرین است ولی احتمالاً این کوسه نیز از نوع دریازی آن مشتق گردیده است.
ماهی طلایی و نژادهای امروزی
امروزه در دنیا حدود 20 نژاد ماهی طلایی وجود دارد که بسیاری از آنها زینت بخش منازل ، ادارات ، پارکها و فروشگاه های معتبر می باشند. این ماهی ها به اندازه ای زیبا هستند که در بسیاری از کشورهای آسیایی به ویژه چین وژاپن هر ساله مسابقاتی برای انتخاب زیباترین آنها برگزار می شود وجوایز ارزنده ای به بهترین ها تعلق می گیرد. جالب اینکه همه این نژادهای زیبا از ماهی وحشی که شکل وساختمان طبیعی کپور ماهیان را دارد به وسیله انسان واز طریق گزینش وکارهای ژنتیکی حاصل گردیده اند. اختلافات ظاهری ساختمانی وگوناگونی رنگ این نژادها تا حدی است که خیلی ها فکر نمی کنند که این ماهی ها همگی از یک نژاد باشند واز همین ماهی حوض که قرمزهای آن زینت بخش سفره هفت سین نوروز است مشتق شده باشند.
بچه ماهیان بی سرپرست
اکثریت عظیمی از ماهیان دریا نسبت به ادامه نسل خود بی تفاوت می باشند، نرها وماده ها فقط تخمریزی می کنند وسپس هریک بدنبال سرنوشت خود می روند. نطفه ها که پیش از تولد یتیم شده اند ، بحال خود رها می گردند . نوزادهای بی دفاع ، پیش از آنکه سر از تخم درآورند ،بسیاری از آنها بوسیله انواع آبزیان شکارچی بلعیده می شوند.
ماهیان رودخانه ای در مقایسه با ماهیان دریایی ، جزء بهترین والدین می باشند. بسیاری از آنها تخمها را در زیرلایه های زیرین کف رودخانه ، زیر گیاهان مختلف وسنگ های کف رودخانه مخفی کرده وآنها را در مقابل جریان آب وشکارچیان پنهان می نمایند.
یاشارحیدری(سه شنبه 86 آذر 27 ساعت 8:49 عصر )
دیدگاه‌های دیگران () |
|
|
|
|
|
|
|
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
